Tadeusz Adam Wardejn-Zagórski, powszechnie znany pod swoimi pseudonimami "Gromski" oraz "Gozdawa", urodził się 7 kwietnia 1892 roku w miejscowości Poraj. Odznaczał się znaczącą karierą wojskową, pełniąc funkcje jako major dyplomowany piechoty, zarówno w Wojsku Polskim, jak i w Armii Krajowej.
Jego działalność wojskowa zyskała uznanie, a życie prywatne zakończyło się tragicznie w grudniu 1944 roku, gdy zmarł w Częstochowie.
Życiorys
Tadeusz Adam Wardejn-Zagórski przyszedł na świat 7 kwietnia 1892 roku w miejscowości Poraj. Jego działalność rozpoczęła się w 1914 roku, kiedy to zaangażował się w Polską Organizację Wojskową. W latach 1917-1918 kształcił się w klasie „A” w Szkole Podchorążych, która początkowo mieściła się w Zegrzu, a następnie, od 3 listopada 1917 roku, w Ostrowi Mazowieckiej.
Po zakończeniu konfliktu z bolszewikami, Wardejn-Zagórski kontynuował swoją służbę w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia z siedzibą w Rembertowie, pozostając jednocześnie oficerem nadetatowym 62 pułku piechoty, który stacjonował w Bydgoszczy. W dniu 3 maja 1922 roku został potwierdzony w stopniu kapitana, z datą starszeństwa na 1 czerwca 1919 roku oraz miejscem 1674 w korpusie oficerów piechoty.
W latach 1923-1925 był uczestnikiem V Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu kursu 1 października 1925 roku, zdobył dyplom naukowy oficera Sztabu Generalnego i powrócił do Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia. Kolejnym krokiem w jego karierze było przydzielenie do dyspozycji szefa Samodzielnego Wydziału Wojskowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, co miało miejsce 1 lipca 1929 roku. W końcu, 31 października 1934 roku, przeszedł na stan spoczynku.
W czasach międzywojennych, po zakończeniu służby wojskowej, Wardejn-Zagórski zajął się administracją państwową, piastując urząd starosty w Zawierciu. Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku walczył w szeregach Armii „Lublin”, gdzie pełnił rolę oficera Oddziału II Sztabu.
W trakcie niemieckiej okupacji państwa, przeszedł do działań konspiracyjnych, zostając oficerem łącznikowym, a od października 1940 roku objął stanowisko zastępcy szefa Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej. W 1944 roku stanął na czołowej pozycji jako szef Wydziału Propagandy Bieżącej w Oddziale VI Biura Informacji i Propagandy. Pracował także w redakcjach publikacji jak „Wiadomości z miasta”, „Wiadomości radiowych”, „Wiadomości powstańczych”, oraz „Głos Ojczyzny”.
Podczas powstania warszawskiego, Wardejn-Zagórski przebywał na Woli, Starym Mieście oraz Śródmieściu. Niestety, 15 grudnia 1944 roku został aresztowany, a następnie zginął z rąk niemieckich w Częstochowie w tym samym miesiącu. Jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim, na kwaterze 192-3-30.
Ordery i odznaczenia
Tadeusz Wardejn-Zagórski otrzymał szereg ważnych odznaczeń, które odzwierciedlają jego zasługi i odwagę. Wśród nich wyróżnia się:
- Krzyż Walecznych, przyznawany trzykrotnie, pierwszy raz w 1922 roku, a ostatni 18 września 1944 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami, otrzymany 22 września 1944 roku.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: Monika Wardejn-Zagórska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 02.06.2020 r.]
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23.10.1931 roku, s. 347.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20.09.1930 roku, s. 306, przedłużono przydział do 30.06.1930 r.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23.12.1929 roku, s. 405, z dniem 1.10.1929 roku przedłużono przydział o kolejne cztery miesiące.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 06.07.1929 roku, s. 208.
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych L. 6087/22 G.M.I. (Dziennik Personalny MSWojsk. z 1922 r. Nr 13, s. 389)
- Księga pamiątkowa 1830 – 29.11.1930. Szkice z dziejów szkół piechoty polskiej, Szkoła Podchorążych Piechoty, Ostrów-Komorowo 1930, 431.
Oceń: Tadeusz Wardejn-Zagórski